Reklama

Niedziela Kielecka

Wystawa o nieobecnych

Jubileuszowa ekspozycja, Muzeum Historii Kielc

T.D.

Jubileuszowa ekspozycja, Muzeum Historii Kielc

To bodaj największa wystawa o dziejach żydowskich kielczan – „Kielce – Keltz. Historia społeczności żydowskiej”, którą do końca marca 2023 r. można oglądać w Muzeum Historii Kielc. A jest co oglądać…

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Ekspozycja prezentuje zaledwie 80-letnie dzieje społeczności żydowskiej w Kielcach, od uzyskania przez Żydów oficjalnego prawa osiedlania się w mieście w 1862 r., do likwidacji kieleckiego getta w 1942 r. Tylko 80 lat, a bogactwo obecności – wkładu w rozwój Kielc, gospodarkę, finanse, technikę, mecenat sztuki.

Idea wystawy nawiązuje do uchwały Rady Miasta Kielce, ustanawiającej rok 2022 Rokiem Żydowskiego Dziedzictwa Kielc oraz Pamięci o Ofiarach Kieleckiego Getta. W tym roku przypada 80-lecie Akcji Reinhardt.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Znakomity ceramik Marek Cecuła dla potrzeb wystawy stworzył unikatową instalację „Czas zatrzymany”, po raz pierwszy zaprezentowaną właśnie na kieleckiej wystawie – stare fotografie i lapidarne do nich komentarze zostały wyeksponowane na białym ceramicznym fajansie. – Martwe zdjęcia i portrety dostały głos, ożywiając wizerunki uśmiechniętych, nie znających swojej przyszłości ludzi. A tej przyszłości nie było – mówił artysta, potomek ocalałych z kieleckiego getta.

W wydarzeniu wzięli udział m.in. potomkowie rodzin żydowskich z Kielc, w tym z podkieleckiego Białogonu, których przedwojenni członkowie prezentowani są na zdjęciach. List nadesłał Jakov Kotlicky – przewodniczący ziomkostwa Żydów kieleckich w Izraelu.

Wystawa zaaranżowana w kilku salach Muzeum historii Kielc przedstawia historię kielczan pochodzenia żydowskiego we wszystkich jej aspektach funkcjonowania. Przystępna grafika wyjaśnia idę żydowskich świąt, wykreowane zostały miniaturki małych zakładów (np. szewskiego), które pokazują dzień pracy, a saloniki przygotowane na szabat i eksponaty religijne, jak tałes, tefilin, menory, kubki kidusze to sygnał, jak ważne i nie podlegające dyskusji było cotygodniowe święto dla religijnych Żydów. Ponadto odnajdziemy żydowskie pasje, sporty, codzienność żydowskiej inteligencji, robotników czy znane postaci Kielc, jak mecenas sztuki Herszl (Hirsz) Zagajski. Wpisał się on w dzieje miasta nie tylko wybudowaniem kilku kamienic, ale również wzniesieniem w 1922 r. wolno stojącego domu modlitw z przepięknym wystrojem. Wreszcie ostatni tragiczny akord: getto i unicestwienie.

Reklama

Celem wystawy jest przywołanie w świadomości kielczan obrazu wielokulturowego miasta, jakim były Kielce do chwili eksterminacji ludności żydowskiej w okresie II wojny światowej.

Fotografie i komentarze przybliżają nieistniejącą codzienność nieobecnych już sąsiadów, żyjących w większości w obrębie własnej społeczności i tradycji, ale stanowiących zarazem ponad 1/3 ludności miasta i mających niemały wpływ na jego rozwój. Narracja wystawowa ma na celu przywrócenie w świadomości kielczan słabo rozpoznawalne dzisiaj w tkance miejskiej – relikty żydowskiej obecności.

Wśród znanych żydowskich rodzin w Kielcach warto m.in. wymienić Gringrasów. W 1933 r. Gringras wraz z synami, Maurycym i Leopoldem, założył w Kielcach Wytwórnię Fotograficzną Orion. Produkowano w niej nowatorskie wówczas odczynniki do fotografii kolorowej, papiery, klisze rentgenowskie i płyty szklane fotograficzne. Pasją Gringrasa był portret rodzinny i kobiecy. W niedziele i dni świąteczne robił zdjęcia napotkanym na ulicy kielczanom. Zajmował się również fotografowaniem ważniejszych wydarzeń w mieście. Po wybuchu wojny w 1939 r. został zastrzelony na terenie swojego zakładu w 1941 r.

Jednym z celów tak zaaranżowanej wystawy jest również zmierzenie się z trudnym dziedzictwem żydowskiej pamięci, utożsamiającej Kielce przede wszystkim z tragicznymi wydarzeniami pogromu w 1946 r.

W organizację wystawy zaangażowało się wiele instytucji, przekazując zbiory, m.in. kieleckie Seminarium, Archiwum Państwowe oraz bardzo wiele osób prywatnych. Patronat objął bp Jan Piotrowski.

Podziel się:

Oceń:

2022-09-13 14:05

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

„Kustosz” przypomniany

Muzeum Historii Kielc, którego T. Sz. Włoszek
był współtwórcą

T.D.

Muzeum Historii Kielc, którego T. Sz. Włoszek był współtwórcą

Tadeusz Szymon Włoszek (1843 – 1933) to dla świętokrzyskiego muzealnictwa postać ikoniczna. – Gdy mówiło się w Kielcach „kustosz”, wiadomo było, że chodzi o niego – mówi Krzysztof Myśliński, dyrektor Muzeum Historii Kielc.

Więcej ...

Uroczystość Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski - historia zawierzenia Matce Bożej

Klementyńskie korony (replika) nałożone na Obraz Jasnogórski, 28 lipca 2017 r.

Krzysztof Świertok

Klementyńskie korony (replika) nałożone na Obraz Jasnogórski, 28 lipca 2017 r.

Kościół katolicki w Polsce 3 maja obchodzi uroczystość Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski. Uroczystość ta została ustanowiona przez Kościół na prośbę biskupów polskich po odzyskaniu niepodległości po I wojnie światowej.

Więcej ...

Abp Wojda na Jasnej Górze: chrześcijańska tożsamość jest nam potrzebna

2024-05-03 13:28

Karol Porwich/Niedziela

O tym, że chrześcijańska tożsamość jest nam potrzebna mówił na Jasnej Górze abp Tadeusz Wojda. Przewodniczący Episkopatu Polski, który przewodniczył Sumie odpustowej ku czci Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski apelował, by stawać w obronie „suwerenności naszego sumienia, naszego myślenia oraz wolności w wyznawaniu wiary, w obronie wartości płynących z Ewangelii i naszej chrześcijańskiej tradycji”. Przypomniał, że „życie ludzkie ma niepowtarzalną wartość i że nikomu nie wolno go unicestwiać, nawet jeśli jest ono niedoskonałe”.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Nakazane święta kościelne w 2024 roku

Kościół

Nakazane święta kościelne w 2024 roku

Czy 3 maja obowiązuje nas udział we Mszy św.?

Kościół

Czy 3 maja obowiązuje nas udział we Mszy św.?

Uroczystość Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski...

Jasna Góra

Uroczystość Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski...

Bytom: Profanacja Najświętszego Sakramentu. Rozrzucone...

Kościół

Bytom: Profanacja Najświętszego Sakramentu. Rozrzucone...

Świadectwo: Maryja działa natychmiast

Rodzina

Świadectwo: Maryja działa natychmiast

Święta Mama

Kościół

Święta Mama

Papież wyniósł ks. Nykiela do godności biskupiej

Kościół

Papież wyniósł ks. Nykiela do godności biskupiej

Nabożeństwo majowe - znaczenie, historia, duchowość +...

Wiara

Nabożeństwo majowe - znaczenie, historia, duchowość +...

#PodcastUmajony (odcinek 1.): Bez przesady

Wiara

#PodcastUmajony (odcinek 1.): Bez przesady